Drie natuurlijke middelen bij acné: kurkuma, honing en aloë vera

Wanneer je om je heen kijkt, is er misschien één huidaandoening die je veel ziet: acné. De bekende puistjes en mee-eters komen veel voor: 85% van mensen tussen 12 en 24 jaar hebben er last van. Er wordt veel reclame gemaakt voor crèmes en reinigingsproducten die beweren dat ze acné doen verdwijnen. Maar is er geen natuurlijke oplossing, zoals voeding en kruiden die het genezingsproces ondersteunen?

Acné is een aandoening van de talgklieren – deze hebben als belangrijkste functie het produceren van talg. Talg zorgt voor het versterken van de barrièrefunctie van de huid en bestaat voornamelijk uit vrije vetzuren, wasalcoholen, triglyceriden en squalenen (1,2).

In het boek ‘Dermatologie voor Huidtherapeuten wordt het volgende gesteld: “Volgens de huidige inzichten zijn de belangrijkste factoren in de etiopathogenese van acne verhoogde talgproductie, afsluiting van de mond van de talgklierfollikel en bacteriële kolonisatie met de commensale bacterie Probionibacterium acnes (3).”

Acne en darmen

Omdat alleen het verzorgen van de huid van buitenaf vaak niet voldoende is, kan het bij (ernstige) acné helpen om het dieet aante passen. De huid is tenslotte het grootste orgaan en weerspiegelt de gezondheid. Bij acné zijn er een aantal adviezen te geven betreft voeding.

Ten eerste is het belangrijk om te zorgen voor een goede spijsvertering, een slechte spijsvertering kan een overschot van afvalstoffen geven, wat belastend werkt voor de lever en darmen. Langdurig gebruik van antibiotica, kan de spijsvertering verstoren. De basis van een goede spijsvertering is: 5-6 keer per dag kleine maaltijden eten, rustig eten en goed kauwen. Ten tweede kan een disbalans in de insulinehuishouding de kans op acné vergroten. Bij een verstoorde insulinehuishouding kan er ook sprake van overgewicht zijn, dus wat gewicht verliezen zou kunnen helpen.

Tevens kan het gebruiken van natuurlijke antibiotica als knoflook, geelwortel, extra vierge olijfolie, gember, oregano en tijm goed werken tegen de bacterie Probionibacterium acnes. Ook kan het minder consumeren van zuivelproducten werken bij het verbeteren van de hormoonhuishouding.

Het eten van producten die rijk zijn aan vitamine A helpt bij de aanmaak van huidcellen, talg en keratine. Vitamine A is o.a. te vinden in orgaanvlees, vette vis, eieren en roomboter. Het eten van zinkrijke producten als mager vlees, vis, eieren, noten, zaden, peulvruchten en graanproducten zorgen ervoor dat de ontstekingen in het lichaam worden bestreden.

Tot slot helpt het toevoegen van essentiële vetzuren. Deze zijn belangrijk voor de opbouw van de cellen en de hormoonbalans (4). Een bekend product is lijnzaad(olie), maar essentiële vetzuren zitten ook in vette vis als haring en zalm. Het is vooral belangrijk om voldoende van het vetzuur Omega-3 binnen te krijgen, omdat hiervan vaak een tekort is bij mensen met acné. Door dit tekort is er sprake van hyperkeratinisatie, wat de talgklierfollikelmond afsluit (5,6).

Kurkuma

Aan kurkuma, ook wel geelwortel genoemd, worden veel geneeskrachtige eigenschappen toegekend. Het werkt ontstekingsremmend en is een goed anti-oxidant (7). Kurkuma bevat de werkzame stof curcumine. Maar op welkemanier kan  kurkuma bijdragen aan het verbeteren van een huid met acné? Dit kan door middel van thee, of door het te verwerken ineen gerecht. Kurkuma wordt veel gebruikt in curries. Er is echter voorzichtigheid geboden met het gebruik van kurkuma, want het is een specerij waarvoor men intolerant kan zijn (biogene aminen).

Het topicaal aanbrengen van kurkuma kan helpen bij ontstekingen als acné (8). Kurkuma is een natuurlijk antibioticum en is daarom zowel topicaal als oraal werkzaam tegen acne (9). Het topicaal aanbrengen van kurkuma kan d.m.v. het aanbrengen van een masker. Meng de kurkuma met 1 ½ lepel sandelhoutpoeder en drie eetlepels sinaasappelsap.

Kurkuma reguleert de talgproductie, sandelhout werkt samentrekkend en sinaasappelsap zorgt ervoor dat de vlekken van de kurkuma worden verwijderd (10).

Honing

Honing wordt al eeuwenlang gebruikt in de wondheling en huidverbetering. De Egyptenaren gebruikten dit al 1650 v.C. om wonden sneller te helen. Behalve dat de plakkerigheid ervoor zorgde dat bandages op wonden bleven plakken, werkt honing ook antibacterieel (11). Honing heeft een antibacteriële werking doordat het een hoge osmotische waarde heeft, het vrij zuur is: de pH-waarde is tussen de 3.2 en 4.5 en het bevat waterstofperoxide (12,13). Eén keer in de week een masker aanbrengen van biologische, koud geslingerde honing kan de huid aanzienlijk kalmeren. Afspoelen met lauw warm water, na minimaal 30 minuten.

Aloë vera

Evenals honing, is aloë vera ook een goed product tegen acné. Aloë vera is een plant die glycoproteïnen bevat. Dit zijn eiwitten die gekoppeld zijn aan suikereenheden: polysachariden. Dit stofje zorgt voor het stoppen van pijn, het oplossen van een ontsteking en voor het stimuleren van huidvernieuwing (14). De stof anthraquinones in aloë vera zorgt ervoor dat er meer vocht naar de darmen gaat, de slijmafzetting in de darmen verbetert en het verbetert de peristaltiek(15).

Het eten of drinken van aloë vera kan bijdragen aan het verminderen van acné. Zo werkt het ontstekingsremmend, hydraterend en antibacterieel. Deze effecten zijn ook aanwezig bij het topicaal aanbrengen van aloë vera op de huid. Direct de binnenkant van een aloë vera blad op de aangename huid ‘wrijven’, geeft het beste resultaat. Aloë vera zorgt ervoor dat acné vermindert en het draagt bij aan krijgen van een zuiverdere en egalere huid.

Ellen Kuiper, huidtherapeut io & Maaike Soetermans

Literatuur:

1. De Groot, A. C., Toonstra J., Lorist, M. J. (2012a). Dermatologie voor Huidtherapeuten. Den Haag: Boom Lemma Uitgevers pp. 228.
2. De Groot, A. C., Toonstra J., Lorist, M. J. (2012b). Dermatologie voor Huidtherapeuten. Den Haag: Boom Lemma Uitgevers pp. 42.
3. De Groot, A. C., Toonstra J., Lorist, M. J. (2012c). Dermatologie voor Huidtherapeuten. Den Haag: Boom Lemma Uitgevers pp. 230.
4. Visser, T. (2017). Natuurlijke voeding voor een gezonde huid. Heerhugowaard.
5. Downing, T. D., Stewart, E. M., Wertz, W. P., Strauss, S. J. (1986). Essential fatty acids and acne. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S019096228670025X
6. Omega-3 en 6-vetzuren bij acne vulgaris (2016). http://www.orthokennis.nl/nieuws/Omega-3-en-6-vetzuren-acne-vulgaris
7. Shakeri & Boskabady (2017). Anti-inflammatory, antioxidant, and immunomodulatory effects of curcumin in ovalbumin-sensitized rat. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28509396
8. Vaughn, A.R., Branum, A., Sivamani, R. K.(2016). Effects of Turmeric (Curcuma longa) on Skin Health: A Systematic Review of the Clinical Evidence. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27213821
9. Batubara, I., Mitsunaga, T. (2013). Use Of Indonesian Medicinal Plants Products Against Acne. http://www.agrsci.jp/ras/article/view/2/6 .
10. Knoppert, W. (n.d.). Kurkuma: wondermiddel en superfood. http://www.ayurwell.nl/wp-content/uploads/2014/02/Kurkuma-%E2%80%93-Wondermiddel-en-Superfood.pdf
11. Ovington, L. G. (1999). Honey: Ancient cure or modern alternative? https://www.ahcmedia.com/articles/49478-honey-ancient-cure-or-modern-alternative
12. Wiebos, H. (2010). Honing: laatste redmiddel of eerste keus? http://www.wcs.nl/wondwiki/wiki/honing-laatste-redmiddel-of-eerste-keus.html
13. Mandal, D. M., Mandal, S. (2011). Honey: its medicinal property and antibacterial activity. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3609166/
14. Nimma, V. L., Talla, H.V., Bairi, J.K., Gopaldas M, Bathula H., Vangdoth S. (2017). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28511517
15. Surjushe, A., Vasani, R., Saple, D.G. (2008). Aloe vera: a short review. http://www.e-ijd.org/article.asp?issn=0019-5154;year=2008;volume=53;issue=4;spage=163;epage=166;aula